Czy segregacja odpadów w firmie przysparza Ci dużo kłopotów? Chcesz chronić naturalne środowisko, jednak gubisz się w gąszczu przepisów? Poznaj BDO, czyli Bazę Danych Odpadowych, która rozwiązuje ten problem poprzez dokładną klasyfikację wytwarzanych śmieci. Wprawdzie jest to dodatkowy obowiązek, a często także problem dla właścicieli firm, jednak przy prawidłowej organizacji i zapoznaniu się z systemem BDO nie jest to w praktyce aż takie trudne, jak wydaje się w teorii.
Sprawdź, czym jest BDO i kto jest zobowiązany w sposób prawny zarejestrować się w tym systemie. Baza Danych Odpadowych. Co to jest i kogo dotyczy?
BDO rejestr — co to jest?
BDO to skrót od Bazy Danych Odpadowych. Pod tą nazwą kryje się baza danych o produktach i opakowaniach oraz o całej gospodarce odpadami. Z korzystania z tego zintegrowanego, teleinformatycznego systemu zwolnione są osoby fizyczne, które wytwarzają śmieci komunalne. Natomiast przedsiębiorstwa, firmy usługowe, spółki są zobligowane go tego, by dokonać rejestracji w systemie jeszcze przed fizycznym rozpoczęciem prowadzenia firmy.
Wprawdzie nie ma dokładnie zdefiniowanego wykazu z naciskiem na konkretne branże, które są zobligowane do elektronicznej ewidencji odpadów, jednak według obowiązującego prawa przedsiębiorca określa sam, czy wytwarza odpady i ile ich jest.
Głównym zadaniem Bazy Danych Odpadowych, czyli BDO, jest uporządkowanie gospodarki odpadami. To również ewidencja polskich firm, które w czasie prowadzenia działalności gospodarczej generują różne rodzaje odpadów. Bez względu na to, czy firma zajmuje się produkcją i jako skutek uboczny wytwarza różnego rodzaju odpady, czy też trudzi się gospodarowaniem odpadów, zgodnie z obowiązującym prawem jest zobligowana do rejestracji w bazie.
W ten sposób ustawodawcy starają się pilnować porządku, co również ma związek z pokrywaniem kosztów odbioru i utylizacji śmieci.
Jak wygląda rejestracja do systemu BDO?
Rejestracja w Bazie Danych Odpadów nie jest skomplikowana. Aby ułatwić Ci to zadani, opiszemy ten proces w trzech prostych punktach. W ten sposób krok po kroku będziesz mógł dokonać rejestracji samodzielnie.
- Załóż konto w systemie BDO, jeśli jeszcze go nie posiadasz lub zaloguj się do swojego konta poprzez Krajowy Węzeł Identyfikacji Elektronicznej.
- Utwórz wniosek rejestrowy i wypełnij go wymaganymi danymi.
- Wyślij wniosek do Bazy Danych Odpadów.
Następnie możesz zalogować się do utworzonego konta i rozpocząć zarządzenie śmieciami, które powstają w Twojej firmie.
Kto jest zobligowany do korzystania z BDO?
Wszystkie podmioty, które są zobligowane do rejestracji w BDO są dokładnie opisane w artykule 50 ust. 1 i artykule 51 ust. 1 ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 roku.
W praktyce, do rejestracji w BDO są zobowiązani przedsiębiorcy, którzy trudzą się poniższymi zajęciami:
- produkcja opakowań,
- transport produktów w opakowaniach lub samych opakowań do kraju, lub z Polski zagranicę,
- produkcja preparatów smarowych, sprzętu elektronicznego, opon, akumulatorów lub baterii oraz transport tychże produktów,
- transport lub sprzedaż produktów w opakowaniach,
- produkcja odpadów, które nie są zaliczane do odpadów komunalnych,
- transport różnych rodzajów odpadów,
- sprzedaż online, w tym również na platformie Allegro,
- gospodarstwa rolne, które mają większą powierzchnię niż 75 ha,
- wszystkie firmy, które mają w sprzedaży torby z tworzywa sztucznego,
- sprzedażą i przetwarzaniem odpadów.
Oznacza to, że jednakowo salony kosmetyczne, gabinety stomatologiczne oraz zakłady mechaniczne lub małe firmy jednoosobowe są zobligowane do rejestracji w systemie. Co ważne, rejestracja w systemie, która od stycznia 2020 roku odbywa się wyłącznie drogą elektroniczną, powinna być wykonana przed fizycznym rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej. Firma, która jest zobligowana do rejestracji w bazie, przed oddaniem odpadów na wysypisko śmieci jest zobligowana do wygenerowania KPO, czyli karty przekazania odpadów. W przeciwnym razie administracja wysypiska lub też firma, która odbiera śmieci, nie ma obowiązku przyjęcia ich.
Od kiedy obowiązuje BDO?
W pierwszej wersji BDO zostało wprowadzone w styczniu 2018 roku. Ba internetowa baza funkcjonowała w formie rejestru poszczególnych podmiotów. Od stycznia 2020 roku internetowa baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami jest obowiązkowa. Ustawa określa, jakie firmy są zobligowane do rejestracji i składania sprawozdań z zakresu gospodarowania odpadami na terenie firmy.
Ile wynoszą i od czego zależą opłaty za BDO?
Rejestracja w systemie BDO zobowiązuje do uregulowania opłaty rocznej, która obecnie wynosi:
- 100 zł w przypadku przedsiębiorstw mirko i małych,
- 300 zł w przypadku pozostałych firm.
Opłatę roczną trzeba wykonać nie później niż do końca lutego w danym roku kalendarzowym. Co ważne z opłaty są zwolnieni przedsiębiorcy, którzy w danym roku kalendarzowym dokonali rejestracji. Oznacza to, że przedsiębiorca X, który otworzył firmę w lipcu 2023 roku, nie musi dokonywać żadnych opłat w tym samym roku kalendarzowym. Pierwszą opłatę sfinalizuje dopiero do końca lutego w 2024 roku.
Jakie kary grożą za brak wpisu do BDO?
Każda firma, która wbrew obowiązującemu prawu, nie wykonała rejestracji w internetowej Bazie Danych Odpadowych, jest narażona na otrzymanie wysokiej kary finansowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, przedsiębiorcy, którzy nie wykonali wpisu, a mają zarejestrowaną działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji Gospodarczej, mogą otrzymać administracyjną karę pieniężną od 5000 zł do 1000 000 zł. Surowe kary mają zmobilizować przedsiębiorców do przestrzegania prawa.
Jakie ilości odpadów nie podlegają ewidencji w BDO?
Są wyjątki, w których ewidencja BDO nie obowiązuje. Ważny jest jednak próg ilościowy wytwarzanych śmieci przez daną firmę. Przedsiębiorstwa oraz firmy, które produkują w skali roku mniej niż 100 kg opakowań z metalu lub z drewna, oraz mniej niż 500 kg opakowań wykonanych z tworzywa sztucznego, oraz różnych rodzajów papieru. Z rejestru zwolnieni są również przedsiębiorcy, którzy wytwarzają do 5 kg nośników elektrycznych, do 20 kg tonerów, 2 kg baterii, 10 kg przeterminowanej żywności rocznie oraz poniżej 200 kg opakowań z tekstyliów.
W ten sposób np. część jednoosobowych firmy usługowych jest zwolniona z rejestracji w BDO.
Jak sprawdzić ilość odpadów w BDO w 2023 roku?
Ciężar odpadów liczony jest w Mg — ten skrót oznacza Megagramy. 1 Mg odpadów wynosi tyle samo co jedna tona.
Ilość zgłoszonych odpadów umieszczana jest w karcie ewidencji odpadów bezpośrednio pod każdą zakładką. To właśnie w tym miejscu w systemie możesz sprawdzić, ile w danym okresie Twoja firma wytworzyła odpadów.
Jakie odpady nie podlegają BDO?
Ustawa zakłada, że z rejestru w BDO zwolnione są osoby fizyczne. Właściciele gospodarstw domowych wytwarzają tak zwane śmieci komunalne. Są oni zobligowani do płacenia za wywóz śmieci w firmach, które współpracują z jednostkami samorządów terytorialnych. To właśnie z tego powodu ta grupa obywateli jest zwolniona z obowiązku rejestracji w Bazie Danych Opadowych.
Ponadto obecnie pod BDO nie podlegają firmy, które generują odpady powstające w ramach prowadzenia działalności gospodarczej związanej z branżą budowlano-remontową. Ustawodawca wyszczególnia, że przedsiębiorcy z tej branży wytwarzają w małych ilościach resztki betony, gruzu oraz materiałów ceramicznych. W przyszłości może się to jednak zmienić.
Co jeszcze warto wiedzieć o BDO?
BDO budziło wiele niepewności, które często rodziły również mity. Od grudnia 2019 roku, kiedy to ustawodawcy ogłosili wdrożenie „RODO w gospodarce odpadami”, nastroje wśród przedsiębiorców były skrajnie różne. Nic dziwnego, ponieważ ustalenie, kto powinien korzystać z tej bazy, a kto jest z tego obowiązku zwolniony, było na początku dość problematyczne. Jeśli dopiero teraz zaczynasz przygodę z prowadzeniem firmy w Polsce, skorzystaj ze specjalnego testu, który pomoże Ci określić, czy Twoja działalność podlega wpisowi do bazy, czy też jest z niego zwolniona.
Ustawodawca zakładał, że docelowo w systemie zostanie zarejestrowanych około 350 000 firm. W rzeczywistości mówi się nawet o ponad 1 mln przedsiębiorców, którzy wpisu do BDO powinni dokonać.
Podsumowanie: Zadbaj o to, by Twoja firma została zarejestrowana w BDO, by chronić środowisko i uniknąć kary finansowej
System BDO powstał po to, by gospodarka odpadami była lepiej zorganizowana, a przedsiębiorcy w sposób przemyślany wytwarzali odpady, a także nie składowali ich na prywatnych gruntach, co w wielu przypadkach mogło doprowadzać do miejscowego skażenia ziemi. Zarówno sprzęt elektroniczny, jak i baterie oraz stare opony nie powinny zaśmiecać naturalnego środowiska. Są one narażone na zróżnicowane temperatury oraz różną wilgotność powietrza. Stworzenie BDO miało na celu usprawnienie odbioru odpadów w poszczególnych firmach, które działają w różnych obszarach. W ten sposób przedsiębiorcy nie mają już problemu, co zrobić z odpadami. Nie tracą czasu na szukanie odbiorcy, który przetransportuje śmieci.
A więc BDO to przede wszystkim:
- oszczędność czasu,
- porządek na terenie firmy,
- ochrona środowiska,
- dodatkowe opłaty roczne,
- jasno wdrożone procedury, które nie pozostawiają złudzeń, jak segregować odpady.
Jeśli masz odpady, z które można jeszcze wykorzystać w procesie produkcyjnym, skorzystaj z porady naszych ekspertów. Naszą misją jest łączenie kontrahentów, którzy działają na terenie Polski. Pomagamy w zamianie odpadów na przychód. Zapytaj nas, jak to zrobić.